عنوان مقاله: رابطه آموزش و بهره وری نیروی انسانی
مولفین: حمید مظاهری راد
موضوع: مدیریت آموزشی
مدیریت آموزشی
1. مدیریت عمومی دکتر علاقه بند ، انتشارات: روان
2. مقدمات مدیریت آموزشی دکتر علاقهبند، انتشارات: بعثت
3. مبانی نظری و اصول مدیریت آموزشی دکتر علاقهبند، انتشارات: روان
4. مدیریت رفتار سازمانی (کاربرد منابع انسانی) ترجمه دکتر علاقهبند، انتشارات: امیرکبیر
5. رهبری ومدیریت آموزشی دکتر سید محمد میرکمالی، انتشارات: یسطرون
مقدمات برنامهریزی آموزشی و درسی
مقدمهای بر برنامهریزی آموزشی و درسی دکتر علی تقیپورظهیر، انتشارات: آگاه
مبانی برنامهریزی آموزشی دکتر یحیی فیوضات، انتشارات: ویرایش
مبانی برنامهریزی آموزشی برنامهریزی درسی مدارس، ترجمه دکتر فریده مشایخ (الف،لوی)، انتشارات: مدرسه
چند مبحث اساسی در برنامهریزی درسی، دکتر علی شریعتمداری، انتشارات: سمت
دیدگاههای نو در برنامهریزی آموزشی دکتر فریده مشایخ، انتشارات: سمت
فرآیند برنامهریزی آموزشی نوشته گروه مشاوران یونسکو ترجمه فریده مشایخ، انتشارات: مدرسه
اصول و فلسفه تعلیم و تربیت
اصول و فلسفه تعلیم و تربیت دکتر علی شریعتمداری ، انتشارات : امیر کبیر
نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش دکتر نقیبزاده، انتشارات : آگاه
فلسفه آموزش و پرورش علی اکبر شعاری نژاد ، انتشارات : امیر کبیر
آشنایی با فلسفه آموزش و پرورش ترجمه دکتر فریدون بازرگان (نلر) ، انتشارات : سمت
روشها و فنون تدریس
مهارتهای آموزشی و پرورشی(روشهاو فنون تدریس)، حسن شعبانی ، انتشارات: سمت
الگوهای جدید تدریس (۲۰۰۰)ترجمه دکتر محمدرضا بهرنگی(بروس جویس، مارشاویل)، انتشارات : کمال تربیت
روان شناسی تربیتی
روانشناسی پرورشی دکتر علیاکبر سیف، انتشارات : دوران
مقدمهای بر نظریههای یادگیری السون و هرگنهان ترجمه علی اکبر سیف ، انتشارات: ویرایش
نظارت و راهنمایی
نظارت و راهنمایی تعلیماتی، دکتر نیکنامی، انتشارات: سمت
نظارت در مدیریت (راهنمای تعلیماتی و بهبود اجرای برنامهریزی آموزشی و درسی) ترجمه دکتر محمدرضا بهرنگی (جان وایلز و جوزف باندی) (۲۰۰۰)، انتشارات: کمال تربیت. نظارت و راهنمایی تعلیماتی: کیت اچسون و دامین گال، انتشارات: کمال تربیت، ترجمه دکتر محمد رضا بهرنگی
آمار و روش تحقیق
احتمالات و آمار کاربردی دکتر علی دلاور، انتشارات :رشد
روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی دکتر علی دلاور ، انتشارات : ویرایش
روشهای تحقیق در علوم رفتاری دکتر حسن پاشا شریفی و نسترن شریفی، انتشارات: سخن.
زبان تخصصی
English for students of Educational Administration DR.Mansur kosha (SAMT).
English for students of Educational Technology DR.Mansur kosha (SAMT).
504
v نظریه یادگیری ترندایک |
v آیا حیوانات نیز مثل انسانها با هوش هستند؟
v آیا حیوانات نیز میتوانند چیزی را یاد بگیرند؟
v آیا حیوانات میتوانند روابط بین پدیدهها و اشیا را کشف کنند؟
v این سوالات و سوالاتی شبیه این توجه ادوارد. لی . تراندایک ( Edward. Lee. Thrandike) را به خود جلب کرد و باعث شد او تعدادی آزمایش (بیشتر روی گربهها) در مورد یادگیری و روشهای آن انجام دهد. بدین ترتیب نخستین نظریه علمی یادگیری از گروه تداعی گرایی (محرک - پاسخ) در سال 1898 میلادی توسط این روان شناس آمریکایی در کتابی تحت عنوان هوش حیوانی (Animal Intelligence) انتشار یافت و بر پیوند بین محرک - پاسخ تاکید کرد به گونهای که نام نظریه او را پیوند گرایی (Bond Connectionism) نهادند.
v روش آزمایشی ترندایک
v ترندایک آزمایشهای خود را بر روی گربهها انجام داد، بدین قرار که گربه گرسنهای را وارد یک جعبه که جعبه معما نام داشت، میکرد. این قفس طوری طراحی شده بود که گربه محبوس در آن زمانی میتوانست بیرون بیاید که سه کار انجام دهد: اول طنابی را برای بازکردن چفت یک بکشد، دوم روی اهرمی برای باز کردن چفت دوم پا بگذارد و سوم ضربهای به چفت بزند تا بالاخره در را باز کند. برای اینکه گربه به خارج شدن از جعبه علاقه مند شود ظرفی که در آن ماهی
§
بود
را در فاصلهای نه چندان دور میگذاشتند و گربه نیز پس از وارد شدن به جعبه فورا
متوجه غذا میشد.
حیوان گرسنه برای به دست آوردن غذا دست
به تلاش و کوششهای متعددی میزد که هیچ کدام فایدهای نداشت، اما پس از مدتی بطور
ناگهانی و به علت جست و خیزها دستش به طناب و میلهها میخورد و در باز میشد.
مطابق آزمایش ترندایک گربه پس از حدود 160 ثانیه در را بطور اتفاقی باز میکرد.
همین که گربه بیرون میآمد، او را میگرفتند و دوباره در جعبه قرار میدادند.
حیوان مجددا به فعالیت میپرداخت تا از جعبه خارج شود و این بار پس از 30 ثانیه
موفق میشد. این عمل ورود و خروج گربه از قفس چندین بار تکرار شد و ترندایک متوجه
شد که زمان خروج از قفس هر بار بطور نامنظم کاهش مییابد (نمودار یک) که این به معنای یادگیری دربازکردن در جعبه بود.
{picture=left>
v نتایج آزمایشهای ترندایک
v ترندایک از آزمایشهای خود با گربه چنین نتیجه میگیرد که حیوان:
v کورکورانه و بیهدف رفتار میکند.
v پیشرفت او در یادگیری با روش آزمایش و خطا یا کوشش و خطا انجام میشود.
v پاسخ درست را بطور اتفاقی به دست میآورد.
v یادگیری در او بر اثر ارائه پاداش (در این آزمایشها ماهی بود) صورت میگیرد.
v قوانین حاصل از آزمایشها
v ترندایک از چهار مورد نتیجه گیری در آزمایشهایش موفق به تنظیم قانون یادگیری در نظریه خود شد که سه قانون آن یعنی اثر ، قانون تمرین و قانون آمادگی قانونهای اصلی و پنج قانون آن یعنی قانون پاسخهای چندگانه ، قانون نگرش ، قانون غلبه عناصر ، قانون پاسخ بوسیله قیاس و قانون جابجایی تداعی قانونهای فرعی هستند.
v قانون اصلی نظریه ترندایک
v قانون اثر
v این قانون بیان میدارد که میزان نیرومند شدن یا نشدن یک پیوند محرک - پاسخ بیشتر به پیامدهای آن بستگی دارد و نه به میزان تمرین. در واقع این قانون را اصل خویشاوندی یا لذت و رنج نیز میتوان نامید که بیان گر این واقعیت است که اگر محرکی خوشایند و لذت بخش باشد رابطهاش با پاسخ تقویت میشود، اما اگر ناخوشایند باشد ارتباط میان آنها سست و بی اثر میشود. این مهمترین قانون یادگیری ترندایک است.
v قانون تمرین
v بنا به این قانون هر قدر محرکی که پاسخ رضایت بخشی (لذت بخشی) به دنبال دارد، بیشتر تکرار شود رابطه محرک و پاسخ استوارتر و پایدارتر میشود. اما اگر تمرین درکار نباشد این رابطه از میان میرود.
v قانون آمادگی
v این قانون در برگیرنده آمادگی جسمی و روانی یادگیرنده برای آغاز هر گونه فعالیتی است و بیشتر با انگیزش (Motivation) یادگیرنده ارتباط دارد. ترندایک برای توضیح قانون آمادگی از اصطلاحاتی نظیر واحد هدایت (Conduction) آماده هدایت شدن استفاده میکند و میگوید فردی که آمادگی دارد آموختن و دیگر فعالیتهای مربوط به یادگیری برایش خوشایند است و بر عکس.
v دیدگاه ترندایک در مورد یادگیری در حیوانات و انسانها
ترندایک پس از آزمایشهای متعدد در کتاب هوش حیوانی مینویسد که نه در گربهها و نه حتی در میمونها استدلال (Reasoing) سطح عالی و یا حتی تقلید واقعی مبتنی بر درک و اندیشه وجود ندارد. اینکه یک سگ باید سگ دیگری را در یک میدان تعقیب کند، دلیل آن نیست که سگ تعقیب کننده به دلایلی فکر کرده که تعقیب کردن سگ هم نوع عاقلانه است، بلکه صرفا به این دلیل این کار را انجام میدهد که یا رفتار طبیعیاش است و یا از طریق تداعیهای خشنود کننده قبلی آنها را آموخته است. ترندایک بارها نشان داد که حتی با مشاهده رفتار گربه ، سگ یا میمون با تجربه توسط گربهها ، سگها و یا میمونهای بی تجربه گروه بی تجربه چیزی از گروه با تجربه به تقلید یا فرآیند دیگر فرا نمیگیرند. بلکه آنها فقط از طریق کوشش و خطا یاد میگیرند.افراد مختلف ملاکهای مختلفی برای ازدواج خود قائلاند. این ملاکها با توجه به شرایط مختلف اجتماعی و فرهنگی ممکن است در افراد و گروههای مختلف اجتماعی متفاوت باشد. در اینجا، بیشترین عواملی که معمولاً مورد بحث و سؤال قرار میگیرد، ارائه شدهاند:
۱. سن. در مورد سن بهتر است که اختلاف سن زوجین از یک محدودة خاصی تجاوز نکند. چنانچه اختلاف سن زوجین از حدود 5 تا 7 سال تجاوز کند و مثلاً حدود 10 تا 12 سال باشد، به احتمال زیاد مشکلزاست. زیرا یکی از زوجین در یک مرحلة رشدی و دیگری در مرحلة دیگر رشد است و به همین دلیل خواستهها، انتظارات، علائق و بسیاری دیگر از خصوصیات آنها متفاوت خواهد بود.
عامل سن تا حد زیادی تحت تأثیر عوامل اجتماعی و فرهنگی نیز هست. بهطوری که در کشور ما بالاتر بودن سن زن نسبت به همسر پذیرفته نمیشود و خانوادهها، اطرافیان و جامعه، نگرش منفی نسبت به این موضوع دارند. به همین دلیل، حتّی اگر برای زوجین این موضوع حل شده باشد، نگرشهای منفی رایج در جامعه بر نظر آنان اثر خواهد گذاشت.
با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی کشور به نظر میرسد اختلاف سن 2 تا 5 سال مناسبترین محدودههای سنّی باشد با توجه به اینکه مرد، بزرگتر از همسرش باشد.
۲. وضعیت اجتماعی و فرهنگی. توصیهها بر آن است که تا حد ممکن شباهتهای نسبی بین زوجین وجود داشته باشد. چناننچه زوجین از یک وضعیت اجتماعی و فرهنگی مشابهی برخوردار باشند، کمتر به اختلافات و سوءتفاهم خواهند رسید.
در مورد وضعیت مذهبی هم نکتة بالا صحیح است و بهتر است در این مورد هم تا حد زیادی، اصل مشابهت رعایت شود. زندگی مشترک، بسیار سخت خواهد بود هنگامی که یکی از زوجین مذهبی باشد و دیگری چندان به مذهب اهمیت ندهد.
۳. تحصیلات. در حوزة تحصیلات نیز توصیه بر آن است که زوجین از وضعیت تحصیلی نسبتاً مشابهی برخوردار باشند. نکتة مهم آن است که احساسات طرفین از مدرک تحصیلی بیش از خود مدرک اهمیت دارد. مهم است که به احساس طرفین از مدرک توجه شود.
۴. قومیت. همانند بحثهای قبلی توصیه میشود از این نظر نیز تا حد امکان شباهتهایی بین افراد وجود داشته باشد. چنانچه زوجین از دو قوم مختلف و با آداب و رسوم متفاوت باشند، احتمال بروز اختلاف و سوءتفاهم میان آنان با یکدیگر و همچنین با خانوادههای یکدیگر بسیار زیاد است.
۵. استقلال زوجین از خانوادة اصلی (جایگاه همسر در خانوادة اصلی). نکتة بسیار مهم و تعیینکنندهای که در ازدواج وجود دارد، میزان استقلال زوجین از خانوادههای اصلی خود است. گاهی افراد ازدواج میکنند در حالی که هنوز از خانوادة خود از نظر روانی جدا نشدهاند. این افراد بیشتر "پسر یا دختر" خانوادة خود هستند تا "همسر" دیگری. به همین دلیل که وابسته به خانوادة قبلی خود هستند، نمیتوانند به درستی نقشهای همسری خود را اجرا کنند. در نتیجه، زندگی مشترک آنان با آزردگی و ناکامی همسر همراه است که فشار زیادی را بر زوجین تحمیل میکند. این استرس همراه با استرس معمول یک ازدواج، میتواند به راحتی زوجین را با مشکلات جسمی و روانی زیادی روبهرو سازد. قبل از ازدواج جایگاه همسر در خانوادة اصلی را ارزیابی کنید. ارزیابی کنید که تا چه حد فرد مذکور مستقل از خانوادة خود تصمیم میگیرد و تا چه حد وابسته به نظرات، عقاید، تصمیمگیریها و ... است.
گاهی اوقات عدم استقلال به گونهای است که پدر یا اعضای دیگر خانوادة اصلی، همسر را رها نمیکنند و همراه وی وارد زندگی مشترک میشوند؛ مانند مردی که پس از زندگی مشترک با آنکه میتواند برای صرف ناهار یا شام به منزل خود برود، ولی همچنان به خانة قدیمی خود رفته و با خانوادة قدیمی غذا صرف میکند. یا خانوادة قدیمی برای هر کار خود دائماً از فرزندشان میخواهند که به کارهای آنها بپردازد. در حالی که میتوانند این کار را بهصورت دیگری انجام دهند. نمونة دیگر این وضعیت، دختری است که پس از شروع زندگی مشترک خود هر روز در خانة مادری است و بیشتر اوقات خود را آنجا میگذراند. نمونة دیگر این وضعیت که بسیار شایع است، خانمی است که پس از ازدواج خود، روزانه به مدت یک ساعت با مادر خود تماس تلفنی دارد و این برنامه هر روز تکرار میشود.
اگرچه ارتباط با خانوادة قدیمی ضرورت دارد، ولی باید تحت شرایط محدود و مشخصی باشد. زوجین برنامههای مشترک خود را با همکاری یکدیگر تنظیم میکنند. بیشترین وقت خود را به یکدیگر اختصاص میدهند و در کنار برنامههای اصلی و اساسی که با یکدیگر تنظیم میکنند، با دو خانوادة قدیمی هم ارتباط دارند.
۶. ویژگیهای ظاهری. اگرچه انسان موجودی است زیباپسند، ولی ویژگیهای ظاهری نقش اساسی و تعیینکنندهای در ازدواج و موفقیت آن ندارند. اصولاً پایهگذاری ازدواج بر مسائلی که بیثبات و ناپایدار باشند، اشتباه است. از آنجایی که زیبایی و جذابیت جسمی، امری باثبات نیست و با یک بیماری یا در اثر گذشت زمان از میزان آن کاسته میشود، توصیه میشود بهعنوان ملاک اساسی ازدواج در نظر گرفته نشود.
۷. وضعیت مالی. برای یک ازدواج معمولی، ضروری است که زوجین بتوانند مخارج یک زندگی معمولی را تأمین کنند. چنانچه زوجین ناتوان از تأمین مخارج ابتدایی زندگی خود باشند، توصیه بر آن است که ازدواج به تأخیر انداخته شود. گاهی اوقات، زوجین از عهدة مخارج زندگی مشترک برنمیآیند و از والدین یکدیگر درخواست میکنند که آنان را حمایت کنند. این روش اگرچه ظاهراً مشکل را حل میکند، ولی به شدت مشکلزاست، زیرا باعث میشود دیگران به راحتی در زندگی آنان دخالت کنند. نمیتوان هم نیازمند بود و هم استقلال داشت. به یاد داشته باشید هر چیزی که به دست میآورید، چیزی را از دست میدهید.
ازدواج با شخص متمول، فقط به دلیل ثروت او نیز کار بسیار اشتباهی است. در اینجا هم پایهگذاری زندگی مشترک بر پایة بیثباتی است. زیرا، با یک تغییر اقتصادی یا یک سرمایهگذاری اشتباه، ممکن است که فرد سرمایة خود را از دست دهد و پایة زندگی مشترک فرو ریزد.
در خصوص ملاکهای بالا به یاد داشته باشید که این ملاکها نسبی هستند. آنچه که میتواند به جوانان کمک کند تا بتوانند ازدواج بهتر و موفقتری داشته باشند، آشنایی با مهارتهایی است که برای تشکیل زندگی، بسیار اساسی و مهم هستند. در اینجا به تعدادی از این مهارتهای لازم و اساسی اشاره میشود. چنین مهارتهایی به افراد کمک میکنند که بسیاری از مشکلات آنان در زمینة ازدواج کاهش یابد. مثلاً مهارت همدلی باعث میشود یک انسان از یک کشور، یک فرهنگ، یک قومیت، یا یک نژاد متفاوت با اخلاقها، آداب و رسوم و زمینة متفاوت اجتماعی و فرهنگی با یک انسان دیگری از یک کشور و فرهنگ دیگر زندگی مشترک سالمی داشته باشد. با این وجود، آموختن و مسلط شدن بر این مهارتها نیاز به آموزش، تمرین و پختگی دارد. چنانچه میلاید با فردی از زمینة اجتماعی و فرهنگی مختلفی ازدواج کنید، حتماً از مشاورة ازدواج استفاده کنید.
سیستم آموزشی الکترونیکی کاری جدید و هنرمندانه و راه حلی جامع می باشد که به موسساتی که خواهان حرکت در مسیر تکنولوژی روز و تغییر روشها و محیط های آموزشی خود هستند، امکان دستیابی به شیوه های نوین آموزشی را فراهم می نماید.
ادامه مطلب ...